HÃY QUAN TÂM KHI TRẺ BỊ TRÊU CHỌC, CHẾ GIỄU Ở TRƯỜNG

Trần Cự

Lớp học, trường học là môi trường thân thiện để học sinh rèn luyện, học tập trong tình cảm yêu thương, tận tình dạy dỗ của các thầy cô giáo, trong tình cảm bạn bè gắn bó. Tình bạn hữu đã giúp các em gần gũi nhau hơn và do đó cuộc sống học tập, sinh hoạt nơi học đường luôn rộn rã niềm vui của lứa tuổi học trò hồn nhiên, tinh nghịch. Tuy vậy, một thực tế còn tồn tại là vẫn có những học sinh đến trường trong nỗi lo âu khi bị bạn bè trêu chọc, chế giễu một cách quá đáng đã ảnh hưởng không ít tới tâm lý và sự phát triển tính cách của trẻ. Vậy trách nhiệm của nhà trường, của các thầy cô giáo, của các bậc ông bà, cha mẹ sẽ giải quyết thế nào để giúp các cháu thoát khỏi tình huống khó xử này ?

Tôi đã từng có dịp được tiếp xúc với một số phụ huynh có con học lớp 4 tại một trường tiểu học. Không ít bà mẹ rất bức xúc khi thấy mỗi lần con đi học về với nét mặt buồn bã, có khi lại dơm dớm nước mắt: "Mẹ ơi ! con không muốn đi học nữa !". Gặng hỏi mãi, bà mẹ mới biết rằng con mình luôn bị các bạn trong lớp trêu chọc, chế nhạo với nhiều lý do khác nhau khiến cháu cảm thấy mệt mỏi, chán nản không muốn đến lớp, đến trường.

Thực ra, sự trêu chọc giữa đám trẻ học trò với nhau là việc bình thường mang tính chất vui đùa chốc lát và nó sẽ qua đi như một cơn gió thoảng. Song những "trò vui đùa" này nếu lặp đi lặp lại nhiều lần, có chủ ý xúc phạm thì không phải tất cả trẻ con đều phản ứng như nhau: một số tự tín vào bản thân sẽ phớt lờ không để ý tới sự trêu chọc đó, còn một số khác cảm thấy bị tổn thương mà không dám bầy tỏ với tâm lý nặng nề.

Nguyên nhân dẫn đến việc trẻ bị giễu cợt, trêu chọc thì có nhiều và thường xảy ra đối với học sinh bậc tiểu học, trung học cơ sở. Những em có dáng quá mập mạp, những vết thâm tím trên da hoặc có những khuyết tật trên khuôn mặt, hoặc có "mốt" mới về kiểu tóc, về trang phục khác người... có thể là đối tượng để một số bạn bè thiếu ý thức chú ý và tìm cách trêu chọc, chế nhạo: "A, thằng Mập đến rồi!", "Màu tóc đỏ quá nhỉ ?", "Trời sắp mưa hay sao mà chớp nháy nhiều thế!"... Nếu sự trêu chọc này cứ diễn ra hàng ngày không được ngăn chặn kịp thời thì hậu quả dẫn đến sẽ khôn lường. Có thể trong lớp sẽ "hình thành" một nhóm học sinh luôn có "thói quen" giễu cợt bạn bè khiến cho lớp không thể trở thành một tập thể đoàn kết, yêu thương, gắn bó. Nguy hại hơn là những em bị trêu chọc nhiều lần sẽ bị ức chế về tâm lý, cảm thấy mệt mỏi và mất tự tin khi đến trường. Vì thế, không ít em cảm thấy ngại ngần, lúng túng khi gặp bạn bè, nhất là khi bị đặt "biệt danh" và luôn phải sống trong cảm giác sợ hãi, phấp phỏng, đề phòng.

Đứng trước sự việc trên, trách nhiệm của nhà trường, của gia đình là phải tìm đúng nguyên nhân vì sao trẻ bị chế giễu, trêu chọc và nếu câu chuyện trở nên nghiêm trọng thì chúng ta phải tìm cách can thiệp để trả lại sự công bằng và tự tin cho con trẻ. Lúc này, vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp là hết sức cần thiết để ngăn chặn những trò đùa giễu cợt bạn bè ở một số học sinh thiếu ý thức khi không biết tôn trọng người khác đặc biệt là tôn trọng sự khác biệt của mỗi cá nhân trong tập thể lớp học. Về phía gia đình, các bậc ông bà, cha mẹ cần giáo dục bản lĩnh, lòng tự tin cho con trẻ dù các cháu có bị một khuyết tật nào đó. Hãy chỉ dẫn cho trẻ có niềm tin vươn lên bằng cách cư xử nhã nhặn, lịch thiệp, bằng kết quả học tập hàng ngày sẽ tạo nên sức mạnh thuyết phục và từ đó làm tắt ngấm mọi sự trêu chọc, giễu cợt. Gia đình cũng cần liên hệ với các thầy cô giáo chủ nhiệm của lớp cháu học để cùng phối hợp tìm biện pháp giải quyết khúc mắc. Sau buổi tan trường, việc gia đình chủ động tìm gặp những cháu học sinh hay có thói quen trêu chọc để trao đổi nhẹ nhàng, để nhắc nhở các cháu là việc làm cần thiết giúp trẻ hiểu nhau trong tình cảm bạn bè chân thành, thương mến.

*

*    *

Giúp trẻ khi bị trêu chọc, chế giễu ở trường, đó là việc nên làm, cần làm. Đó cũng là trách nhiệm của nhà trường, của các bậc ông bà, cha mẹ khi muốn con cháu mình được thoải mái về mặt tâm lý để sống hòa nhập với bạn bè trong môi trường học đường. Tuy vậy, chúng ta cũng không nên quá lo lắng vì bản chất tốt đẹp ở trẻ là luôn muốn được thân thiện, vui vẻ, cảm thông trong tuổi học trò đầy thơ mộng dù giữa chúng có những khác biệt về cá tính đến đâu chăng nữa. Tình bạn chân thành sẽ giúp trẻ hiểu nhau và vượt lên tất cả mọi trở ngại.

Trần Cự